Latem, parowanie z powierzchni skóry i suchość skóry zwiększają się pod wpływem działania słońca i częstego przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach. Po wakacjach nasza skóra wymaga więc szczególnej troski. Poznaj różnice pomiędzy skórą odwodnioną a suchą, aby odpowiednio zadbać o potrzeby twojej skóry – przesuszonej po wakacjach. Zapraszamy do lektury materiału eksperckiego autorstwa dr. Iwony Marycz-Langner, dermatologa estetycznego z Kliniki Kosmetyki i Medycyny Estetycznej K&K w Warszawie.
4. sierpnia (sobota) w ramach projektu Babie lato ukaże się kolejny materiał na ten temat. Będzie on poświęcony produktom marki Bioderma do pielęgnacji skóry suchej i bardzo suchej. Zapraszamy już dziś!
”Skóra sucha i odwodniona – różnice i cechy wspólne”
Skóra jest bardzo ważnym narządem, integrującym organizm człowieka ze środowiskiem zewnętrznym. Bierze czynny udział w zjawiskach termoregulacji, przemiany materii, oddychaniu, procesach wydzielniczych, resorpcji. Chroni narządy wewnętrzne przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych. Zdrowa skóra jest gładka, miękka, jędrna, sprężysta, pełna blasku, nie daje odczucia dyskomfortu.
O zachowaniu prawidłowego stanu skóry decyduje po pierwsze bariera lipidowa występująca na jej powierzchni i po drugie zawartość wody w najbardziej zewnętrznej warstwie naskórka (warstwie rogowej). Zaburzenia budowy płaszcza hydrolipidowego występującego na powierzchni skóry powodują jej suchość, a zaburzenia w utrzymaniu prawidłowej ilości wody w naskórku powodują jej odwodnienie.
Gdybyśmy zilustrowali nasz naskórek jako mur:
-
problem skóry odwodnionej tkwi w cegłach,
-
problem skóry suchej ma swoje źródło w ilości i strukturze cementu.
Skóra zbudowana jest z 3 warstw (naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej), które tworzą harmonijną funkcjonalnie całość. Od zewnątrz powierzchnia skóry pokryta jest wspomnianym powyżej płaszczem lipidowym, który powstaje z mieszaniny wydzieliny gruczołów łojowych, substancji tłuszczowych produkowanych przez komórki naskórka oraz związków pochodzenia zewnętrznego zawartych w stosowanych kosmetykach (tłuszcze, woski, kwasy tłuszczowe, trójglicerydy, skwalen). Grubość tej bardzo ważnej bariery ochronnej skóry zależy od płci, wieku i typu skóry. Płaszcz ochronny zabezpiecza skórę przed parowaniem wody tworząc półprzepuszczalną barierę, broni skórę przed wnikaniem agresywnych czynników środowiska i patogenów takich jak bakterie, dermatofity.
Biorąc pod uwagę właściwości morfologiczne skóry wyróżniamy jej 4 typy: skórę normalną, skórę tłustą, skórę mieszaną i skórę suchą. Z kolei ze względu na zaburzenia w funkcjonowaniu naskórka możemy wyróżnić np. skórę odwodnioną. Prawidłowa, zdrowa, skóra normalna jest gładka, o nieposzerzonych „porach”, jednolitym kolorycie dobrze napięta, elastyczna, prawidłowo nawilżona, nie reagująca podrażnieniem na czynniki zewnętrzne. Ma ona właściwy poziom nawilżenia i natłuszczenia. W przypadku zaburzeń składu pokrywającego ją płaszcza hydrolipidowego, a zwłaszcza zmniejszonej ilości produkowanego sebum (łoju), powierzchnia skóry staje się szorstka i matowa, piecze, kłuje, a nawet swędzi, zaczyna się drobnopłatowo złuszczać, zaczerwieniać, pękać. W powiększeniu nie widać porów skóry, natomiast można dojrzeć, że rowki w skórze (poletkowanie) są białego koloru. Tym widocznym, typowym objawom suchości towarzyszy uczucie ściągnięcia i nieprzyjemnego nadmiernego napięcia. Ubytek płaszcza ochronnego sprawia, że skóra sucha jest podatna na podrażnienia i wrażliwa na agresywne działanie czynników zewnętrznych. Możliwe jest wystąpienie powikłań w postaci nadkażeń bakteryjnych, grzybiczych i objawów alergii.
Przyczyny powodujące suchość skóry są różne. Mogą być nimi czynniki działające na skórę od zewnątrz lub od wewnątrz. Czynniki zewnątrzpochodne to warunki klimatyczne (silna ekspozycja na słońce, wiatr, wysokie temperatury przy małej wilgotności powietrza, mróz), przebywanie w pomieszczeniach klimatyzowanych, zanieczyszczenie środowiska, zabiegi terapeutyczne (stosowanie retinoidów), aktywne środki chemiczne (detergenty, rozpuszczalniki), czynniki związane z codzienną pielęgnacją (zbyt częste kąpiele, odtłuszczające mydła). Spośród czynników wewnętrznych szczególną rolę odgrywają predyspozycje genetyczne oraz niektóre stany chorobowe skóry, w których suchość jest ważnym objawem (AZS, łuszczyca, rybia łuska) i choroby ogólne (niedoczynność tarczycy, cukrzyca).
Na nadmierne wysuszenie najbardziej narażone są odsłonięte części ciała (ręce, twarz). Suchość skóry zależy od pory roku, nasila się w miesiącach zimowych i latem. Suchą skórę obserwuje się częściej u pracowników przemysłu budowlanego (murarze, tynkarze), chemicznego, kosmetycznego, mechaników samochodowych, fryzjerów. Z biegiem lat wzrasta grubość warstwy rogowej naskórka i ulega zmniejszeniu liczba gruczołów łojowych co nasila objawy suchej skóry. Postępowanie w stanach przebiegających z objawami suchości skóry jest uzależnione od nasilenia dolegliwości, jej przyczyn oraz współistnienia chorób skóry i stopnia nasilenia objawów odwodnienia (suchości skóry towarzyszy mniej lub bardziej nasilona utrata wody z powierzchni skóry). Podstawowe znaczenie ma program systematycznej pielęgnacji natłuszczająco-nawilżającej, której celem jest regeneracja uszkodzonej bariery naskórkowej, zatrzymanie wody w naskórku oraz zapobieganie możliwym powikłaniom. Zaburzenia budowy płaszcza hydrolipidowego występującego na powierzchni skóry powodują suchość skóry, a zaburzenia w utrzymaniu prawidłowej ilości wody w naskórku powodują jej odwodnienie.
Napięcie i elastyczność skóry w dużej mierze zależą od poziomu nawilżenia. Skóra zawiera blisko 20% całej wody znajdującej się w organizmie (z czego ok. 70% jest w skórze właściwej, a 12-15% w warstwie rogowej naskórka). W normalnych warunkach termicznych w klimacie umiarkowanym z powierzchni skóry wyparowuje od 300 do 400 ml wody na dobę. Jeśli utrata przeznaskórkowa wody ulega zwiększeniu dochodzi do pojawienia się objawów odwodnienia skóry. Parowanie wody z powierzchni skóry jest nasilane podobnie jak suchość skóry przez działanie słońca – promieniowanie ultrafioletowe i podczerwone, wysoką temperaturę otoczenia, małą wilgotność powietrza oraz wiatr, nieprawidłową pielęgnację. Zdolność do wiązania cząsteczek wody w naskórku zależy głównie od naturalnego czynnika nawilżającego (NMF – Natural Moisturizing Factor). Jest on produkowany w komórkach naskórka i przekazywany do przestrzeni międzykomórkowych. Naturalny czynnik nawilżający ma właściwości hydrofilne, dlatego intensywnie chłonie wodę ze skóry właściwej, reaguje również na zewnętrzną zmianę wilgotności. Składa się z różnych pod względem chemicznym cząsteczek rozpuszczalnych w wodzie i skutecznie ją wiążących, takich jak aminokwasy, kwas piroglutaminowy, mleczany, mocznik, glukozamina, amoniak, kwas moczowy, fosforany, sole, chlorki i inne substancje. Produkowane przez komórki naskórka substancje lipidowe (ceramidy, kwasy tłuszczowe, cholesterol) tworzące barierę ochronną zabezpieczają przed jego wypłukaniem i dodatkowo stabilizują go w przestrzeniach międzykomórkowych.
Skóra odwodniona jest mało elastyczna i mało sprężysta, traci napięcie i jędrność. Może mieć tend encje do przetłuszczania lub do przesuszania. Podobnie jak skóra sucha daje poczucie dyskomfortu związanego z uczuciem ściągnięcia, nawet wtedy gdy skóra wydaje się tłusta. Może być osłabiona i nadwrażliwa. Odwodnienie może towarzyszyć wszystkim typom skóry (normalnej, tłustej, mieszanej i suchej). Niski poziom wilgoci w skórze powoduje m.in. degenerację struktur kolagenowych i elastynowych, co w efekcie prowadzi do jej zwiotczenia i powstawania zmarszczek. W rezultacie odwodnienie przyspiesza starzenie się skóry.
Aby przeciwdziałać odwodnieniu skóry w kosmetykach nawilżających należy szukać substancji, które mają budowę chemiczną taką samą lub zbliżoną do występujących w skórze, a także o właściwościach zmniejszających przeznaskórkową utratę wody. Należy pamiętać, że oprócz substancji aktywnych zawartych w preparacie do pielęgnacji skóry odwodnionej ważną rolę odgrywa jego konsystencja. Przy skórze odwodnionej skłonnej do przetłuszczania się, lepiej sprawdzać się będą lekkie emulsje, a w przypadku, kiedy skóra ma cechy suchości, skuteczniej zadziałają preparaty nieco tłustsze.
Iwona Marycz-Langner, dermatolog estetyczny
Klinika Kosmetyki i Medycyny Estetycznej K&K w Warszawie
O produktach marki Bioderma do pielęgnacji skóry suchej i bardzo suchej już w tę sobotę. Zapraszamy!