COLLIER SCHORR „GERMAN FACES” w ramach Festiwalu Ars Cameralis 2011 (26 listopada 2011 – 29 stycznia 2012). jak mówił podczas wernisażu kurator wystawy Stanisław Ruksza w dzisiejszych czasach płynnej kultury za najcenniejsze uznać należy dzieła nie będące jedynie homeostatem odtwarzania. To pierwsza w Polsce wystawa monograficzna słynnej nowojorskiej artystki Collier Schorr, składa się w głównej mierze ze zdjęć z jej najsłynniejszych cyklów Neue Soldaten oraz Forests and Field.
Artystka najbardziej znana jest dzięki swoim portretom dojrzewających chłopców i dziewcząt, łączącym fotograficzny realizm z elementami fantazji i młodzieńczej wyobraźni.
W swoim najsłynniejszym projekcie Neue Soldaten zestawia paradokumentalne zdjęcia żołnierzy w historycznych mundurach SS i Wehrmachtu granych przez niemieckich efebopodobnych nastolatków. Granica między ekscytacją a krytyką jest w nich bardzo cienka. Collier Schorr nie pozwala odbiorcy oswoić fantazmatycznie sfotografowanych młodych ciał: wikła je w rozwarstwioną płeć, seksualność, narodowość. Odgrywane „sceny” skutecznie udają reportaż, odwołujący się jednocześnie do obrazów historii europejskiej kultury. Zdjęcia sprawiają wrażenie „dokumentu przed tragedią”.
Artystka komentuje ten cykl: „chodziło zarówno o to, by opanować historię, przed którą wychowano mnie w strachu, jak i o to, by zbliżyć tych chłopców do tabu – by mogli je poczuć oraz instynktownie na nie zareagować”.
Wtapiając się w społeczność niemieckiego miasteczka Gmünd – naznaczonego pamięcią, historią, emigracją – Schorr przybrała rolę antropolożki, badaczki, a dopiero później – fotograficzki. Unikając utartych rozliczeń, odkrywa w mieszkańcach wręcz bukoliczny wręcz pęd do regresu w niewinność i wytworzenia nowych znaczeń.
Inny projekt Collier Schorr Forests and Fields przedstawia aranżacje ciętych kwiatów w quasi-naturalnych i studyjnych przestrzeniach, dekonstruując kulturowy wymiar mimetyczności dzieła sztuki. Artystka poszukuje świeżej formuły dla pytania o tożsamość, nie uciekając od cielesności i unikając agresywnej ideologicznie dosłowności.
Dzięki użytym różnorodnym konwencjom estetycznym artystka gra z konsekwencjami fotograficznego realizmu, stworzonego przecież z fikcyjnych przedstawień, znajdujących swój punkt odniesienia w autorskiej rzeczywistości. Postaci żołnierzy, farmerów i krajobrazy z fotografii Collier Schorr pytają raczej o polityczne i kulturowe implikacje przybranej formy, niż przedstawiają samych siebie.
Artystka pisze o swojej twórczości: „Myślę o moich pracach w kategoriach nauk komparatystycznych, gdzie badacz poznaje tekst poprzez zestawienie go z innym. Coraz mniej interesują mnie obrazy nasycone fikcją i poezją; kusi mnie konkret i opisowość. To tak jak w archeologii: odkrycia mogą weryfikować treści etnicznych mitologii. Niesamowite, że artefakty zakopane pod ziemią znajdują swoje miejsce w historii kultury, dowodząc istnienia jednych ludzi przed drugimi. Czy interpretacje potrafią manipulować historią? Obcując z przedmiotami i historiami, zawsze wyciągam na wierzch to, co ukryte w nich najgłębiej. Kwiaty wyrwane z ziemi uzyskują inne znaczenie, jeśli sfotografować je na tle nieba”.
Prace artystki wystawiane były m.in. w Institute of Contemporary Art w Londynie, Guggenheim Museum w Nowym Jorku, KW w Berlinie, Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Stedelijk Museum w Amsterdamie, Museum of Jewish Heritage w Nowym Jorku.
Wystawa dzięki uprzejmości Galerii 303 w Nowym Jorku i Stuart Shave Modern Art Gallery w Londynie.
Organizator: Ars Cameralis; współorganizacja: CSW Kronika
Współpraca: Województwo Śląskie, Miasto Bytom, Bytomskie Centrum Kultury
Sponsor wernisażu: Chateau Pierre